T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ
KURULU
Esas No : 2025/9
Karar No : 2025/17

BÖLGE İDARE MAHKEMESİ KARARLARI ARASINDAKİ AYKIRILIĞIN GİDERİLMESİ
İSTEMİ HAKKINDA KARAR

Samsun Bölge İdare Mahkemesi Başkanlar Kurulunun 31/12/2024 tarih ve E:2024/24,
K:2024/25 sayılı kararıyla;
…………….. vekili Av. …………….. tarafından, Samsun Bölge İdare Mahkemesi 1. İdari
Dava Dairesinin 08/10/2024 tarih ve E:2024/621, K:2024/1195 sayılı kararı ile Ankara Bölge İdare
Mahkemesi 3. İdari Dava Dairesinin 21/11/2024 tarih ve E:2024/1400, K:2024/2512 ve 21/11/2024
tarih ve E:2024/1471, K:2024/2513 sayılı, Bursa Bölge İdare Mahkemesi 1. İdari Dava Dairesinin
07/10/2024 tarih ve E:2024/871, K:2024/1566 sayılı, Konya Bölge İdare Mahkemesi 4. İdari Dava
Dairesi’nin 03/12/2024 tarih ve E:2024/1272, K:2024/2044 sayılı kararları arasındaki aykırılığın
giderilmesinin istenmesi nedeniyle,
“Aykırılığın, Samsun Bölge İdare Mahkemesi 1. İdari Dava Dairesi kararı doğrultusunda
giderilmesi gerektiği” görüşüyle, 2576 sayılı Bölge İdare Mahkemeleri, İdare Mahkemeleri ve Vergi
Mahkemelerinin Kuruluşu ve Görevleri Hakkında Kanun’un 3/C maddesinin 4. fıkrasının (c) bendi
uyarınca dosyanın Danıştaya gönderilmesi üzerine,
Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkimi………………’un açıklamaları
dinlendikten sonra konu ile ilgili kararlar ve yasal düzenlemeler incelenerek gereği görüşüldü:

I-AYKIRILIĞIN GİDERİLMESİ İSTEMİNE KONU BÖLGE İDARE MAHKEMESİ KARARLARI :
A- SAMSUN BÖLGE İDARE MAHKEMESİ 1. İDARİ DAVA DAİRESİNİN E:2024/621
SAYILI DOSYASINA KONU YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istemin özeti: …… ili, Hisargeriş Köyü Camiinde vekil imam hatip olarak görev yapan davacı tarafından, 7433 sayılı Kanun ile 633 sayılı Diyanet İşleri Başkanlığı Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanuna eklenen geçici 20.madde uyarınca gerçekleştirilen 2023 yılı vekillikten kadroya geçiş sözlü sınavında altmış (60) puan ile başarısız sayılmasına ilişkin işlem ile bu işleme yaptığı itirazın reddine dair 27/04/2023 tarih ve E- 3710231 sayılı işlemin iptali istenilmiştir.
Giresun İdare Mahkemesinin 30/04/2024 tarih ve E:2023/600, K:2024/380 sayılı
kararının özeti:
Davalı idarece yapılan sözlü sınava ilişkin yargısal denetimin yapılabilmesi için, sözlü sınav öncesinde sınav komisyonlarınca sınavda sorulacak soruların önceden hazırlanması ve tutanağa bağlanması, her adaya sorulan soruların kayda geçirilmesi ve sorulan sorulara adayların verdiği yanıtlara hangi komisyon üyesince hangi notun takdir edildiğinin tutanakta ayrı ayrı gösterilmesinin gerektiği, somut olarak tespiti mümkün kıstaslar yönünden başarı durumunun bu şekilde belirlenmesinin düzenli idare ilkesinin ve hukuk devleti ilkesinin bir gereği olduğu, Uyuşmazlığa konu olayda ise, dava dosyasındaki bilgi ve belgelerin değerlendirilmesinden; davacının vekillikten kadroya geçiş için yapılan sözlü sınav sonucunda tanzim olunan tutanaklarda sadece sözlü sınava katılanlara hangi kurul üyesi tarafından ne kadar puan verildiği ve ortalama puanın ne kadar olduğunun belirtildiği, ancak sözlü sınav öncesinde adaya ve dolayısıyla davacıya sorulacak soruların ve cevap anahtarının hazırlanmadığının görüldüğü, bu hâliyle sözlü sınavda somut olarak tespit edilebilir kıstaslar yönünden, sorulan sorunun davacının statü değişikliğine ilişkin gereken meslekî bilgiye sahip olup olmadığı hususundaki yeterliliğine veya yetersizliğine yönelik hukukî denetimi imkansız kıldığı, ayrıca davacıya sorulacak soruların sınav öncesinde belirlenmemesinin sözlü sınavının güvenilirliğine halel getirme ihtimalinin bulunduğu ve anılan durumun adaylar arasında eşitsiz uygulamalara mahal verebileceği, soruların önceden belirlenmesinin hukuk devleti ilkesinin gereği olduğu,
belirtilen gerekçeler ile davacının anılan sözlü sınav neticesinde “başarısız” olduğu sonucuna da
ulaşılamayacağı,

Diğer bir anlatımla, dava konusu sözlü sınavın hukuka uygunluk denetiminin Anayasa’nın maddesinde belirlenen hukukî sınırlar içinde yapılmasına olanak tanınmadığı, sözlü sınavın ilgili mevzuatın davalı idareye verdiği yetkiye istinaden belirlenen esaslar dahilinde yer verilen kriterler ve usûller çerçevesinde gerçekleştirildiği davalı idarece ortaya konulamadığından, bu şekilde yapılan sınav sonucunun belirlenmesinde davacının objektif ve nesnel biçimde değerlendirildiğinden söz etmeye olanak bulunmadığı sonucuna varıldığı,

Her ne kadar, sözlü sınavın bazı kısımlarının gözlem ve kanaati de içerdiği ve bu yönden soru ve cevapların hazırlanması hukuken faydasız ve akla uygun değil ise de, sınav konularından ‘Hitabet’ ile ‘Ezan ve ikamet’in gözlem ve kanaate dayalı olduğu ‘Kur’an’ı Kerim’ ve ‘Dini bilgiler’ kısmının salt bilgiyi içerdiği anlaşıldığından yukarıda belirtildiği şekliyle bir sınav yapılmamasının objektif bir değerlendirme olmayacağı,

Bu durumda, önceden soru ve cevapların hazırlanması, objektif bir yönteme göre sorulacak soruların belirlenmesi, cevapların denetime imkan verecek şekilde tutanak altına alınması ve komisyon üyelerinin her biri tarafından ayrı bir değerlendirme yapılması gerekirken komisyon üyelerince ayrı ayrı puan verilerek ve toplu bir şekilde kanaat belirtilmek suretiyle davacının sözlü sınavdan başarısız sayılmasına ilişkin işlem ile bu işleme karşı yapılan itirazın reddine dair işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle işlemin iptaline karar verilmiştir.

Samsun Bölge İdare Mahkemesi 1. İdari Dava Dairesinin 08/10/2024 tarih ve
E:2024/621, K:2024/1195 sayılı kararının özeti:

Diyanet İşleri Başkanlığı bünyesinde vekil imam-hatip ve vekil müezzin-kayyımlık eliyle yürütülen kadrolara atama yapılması için 7433 sayılı Kanun ile 633 sayılı Kanuna geçici 20.madde eklenerek KPSS’den yeterli puan alan vekillerin Diyanet İşleri Başkanlığınca belirlenen usul ve esaslar dahilinde sözlü ve uygulamalı sınavla memur olarak atanmalarının öngörüldüğü, kararda açıklamasına yer verilen duyuruda, imam-hatipler için yapılacak sınavda yer alacak konular ve bu konuların puan değerlerinin, “Kur’an-ı Kerim” konusu için (70) puan, “Dini bilgiler (itikat, ibadet, siyer ve ahlâk konuları)” için (20) puan, “Hitabet” konusu için (10) puan olarak belirlendiği, adayların sınavda başarılı sayılabilmesi için (70) puan almaları gerektiğinin belirtildiği ve duyuruda yer almayan durumlarda Vaizlik, Kur’an Kursu Öğreticiliği, İmam-Hatiplik ve Müezzin Kayyımlık Kadrolarına Atama ve Bu Kadroların Kariyer Basamaklarında Yükselme Yönetmeliği hükümlerinin geçerli olacağının öngörüldüğü,